ilm ~ علم ::: (a. i. c. : ulûm) : 1) bilme, biliş; bir şeyin doğrusunu bilme, (bkz. : dâniş). 2) okuyarak öğrenilen bilgi, nazarî bilgi.

ilm-i ahlâk ::: ahlâk bilgisi.

ilm-i ahvâl-i cevv ::: meteoroloji, fr. meteorologie.

ilm-i arz, ilm-ül-arz ::: jeoloji, fr. geologie.

ilm-i beden, ilm-ül-ebdân ::: hekimlik bilgisi.

ilm-i cedel ::: ilmî münâkaşa, ilmî tartışma.

ilm-i emraz, ilm-ül emraz ::: patoloji, fr. patho-logie.

ilm-i ensâb, ilm-ül-ensâb ::: jeneoloji, fr. geneo-logie.

ilm-i ensâc, ilm-ü-ensâc ::: * dokubilim, fr. histologie.

ilm-i ezelî ::: Allah'ın ezelî bilgisi, * öncebilim, fr. precience.

ilm-i hâl ::: din kaidelerini öğretmek üzere yazılmış kitap.

ilm-i hayvanât ::: zooloji, fr. zoologie.

ilm-i hesâb ::: aritmetik, arithme'tique.

ilm-i hey'et ::: astronomi, fr. astronomie.

ilm-i hilaf ü cedel ::: münâkaşa yollarını öğreten ilim.

ilm-i içtimaî ::: cemiyet bilgisi, fr. sociologie.

ilm-i idare ::: idare bilgisi.

lın-i iktisâd ::: ekonomi politik, fr. öconomie politique.

ilm-i İlâhî ::: teodise, fr. Theodicee.

ilm-i kıhıf ::: frenoloji, fr. freinologie.

ilm-i müstehâsât ::: eski varlık-bilim, paleontoloji, fr. paleontologie.

ilm-i nebatat ::: botanik, fr. botanique.

ilm-i rûh, ilm-ür-rûh ::: pisikoloji, psychologie.

ilm-i savt ::: akustik, fr. accoustique.

ilm-i secâyâ ::: ırabilim' etoloji, fr. ethologie; karakteroloji, fr. caracterologie.

ilm-i terbiye-i etfâl ::: * eğitbilim, pedagoji, fr. peV dagogie.

ilm-i vezâif ::: ödev bilgisi, deontoloji fr. döon-tologie.

ilm ü haber ::: resmî vesika, hal kâğıdı.